Zen and the Art of Living: What ‘Perfect Days’ Teaches Us About Happiness
My thoughts on the film “Perfect Days” (2023):
There are moments in life when we wish time would stand still. These moments are usually simple, part of our everyday lives, such as when everyone gathers together for a happy conversation, loving looks on a child’s face, moments when your heart beats with joy and excitement, etc. Often, we only realize their value much later. Hirayama’s seemingly routine life is actually a source of perfect balance and happiness for him.
Philosophically, this phenomenon makes us think about the essence of the “moment” and the relative nature of time. One can see a certain parallel with Friedrich Nietzsche’s concept of “eternal recurrence.” If we are ready to live every moment of our lives an infinite number of times, then we can say we are truly happy. Hirayama’s life reflects exactly this principle. He is willing to live his daily routine in Tokyo gladly and repeatedly. This also resonates with the Zen philosophy concept of living in the “present moment.” Hirayama lives every moment of his daily life with full consciousness and attention, thus turning each day into a kind of meditation. He even tries to find an answer to the anonymous paper he encounters. For him, this is not just ordinary trash. However, it’s clear that this approach contradicts the fast pace of modern society and the constant demand for “running forward.”
There’s also a paradox here – we want to perpetuate the happy moment, but it’s precisely its transience that makes it valuable. If life really “froze,” we might gradually lose the value of this happiness. Perhaps the real skill is to fully live and appreciate each moment while accepting its transience. Hirayama’s love for shadows and his enjoyment of the shadows created by sunlight is a reference to the dual nature of life. Shadow and light are two phenomena that complement each other, one cannot exist without the other. This resonates with the Taoist idea of yin and yang, affirming the notion that all contradictions in life actually complement each other and create balance.
Albert Camus said that there is happiness in accepting the meaninglessness of life and yet doing our work with love and purpose. This is exactly what Hirayama does. He performs a job that society might consider low-level with great love and attention. As a result, Hirayama’s life reminds us that happiness is not in big events, but in small moments, in daily routines, in experiences that are repetitive yet new each time. True art is knowing the value of these moments, living them, and finding beauty and meaning even in the most ordinary tasks. This is the way to turn life into a work of art, to turn every day into a “perfect day.”
—-
Azərbaycan dilində
“Əla günlər” (Perfect days, 2023) filmi haqqında düşüncələrim:
Həyatda elə anlar olur ki, biz zamanın dayanmasını arzulayırıq. Bu anlar adətən sadə, gündəlik həyatımızın bir parçası olur, məsələn, hər kəsin bir arada toplaşıb xoşbəxt söhbəti, övladının çöhrəsində sevgi dolu baxışlar, sevinc həyəcanından ürəyinin çırpındığı anlar və s. Hərgah biz onların dəyərini çox sonra anlayırıq. Hirayamanın rutin görünən həyatı əslində onun üçün mükəmməl bir tarazlıq və xoşbəxtlik mənbəyidir.
Fəlsəfi baxımdan, bu fenomen bizi “an”ın mahiyyəti və zamanın nisbi təbiəti haqqında düşünməyə vadar edir. Fridrix Nitşenin “əbədi qayıdış” konsepsiyası ilə müəyyən paralellik görmək olar. Əgər həyatımızın hər bir anını sonsuz dəfə yaşamağa hazırıqsa, o zaman həqiqətən xoşbəxt olduğumuzu deyə bilərik. Hirayamanın həyatı məhz bu prinsipi əks etdirir. O, Tokyodakı öz gündəlik rutinini məmnuniyyətlə və dəfələrlə yaşamağa hazırdır. Bu, həmçinin, Zen fəlsəfəsindəki “indiki an”da yaşamaq konsepsiyası ilə də səsləşir. Hirayama öz gündəlik həyatının hər bir anını tam şüurla və diqqətlə yaşayır, bununla da hər günü bir növ meditasiyaya çevirir. Qarşılaşdığı anonim kağıza belə cavab tapmağa çalışır. Bu onun üçün sıradan bir zibil deyil. Lakin aydındır ki, bu yanaşma müasir cəmiyyətin sürətli tempi və daimi “irəliyə qaçış” tələbi ilə ziddiyyət təşkil edir.
Burada bir paradoks da var – biz xoşbəxt anı əbədiləşdirmək istəyirik, amma məhz onun keçici olması onu dəyərli edir. Əgər həyat həqiqətən “donub qalsa”, biz tədricən bu xoşbəxtliyin dəyərini itirə bilərik. Bəlkə də əsl məharət, hər bir anın keçici olduğunu qəbul edərək, onu tam yaşamaq və dəyərləndirməkdir. Hirayamanın kölgələrə olan sevgisi və günəş şüalarının yaratdığı bu kölgələrdən zövq alması, həyatın ikili təbiətinə bir işarədir. Kölgə və işıq, bir-birini tamamlayan, biri olmadan digərinin mövcud ola bilmədiyi iki fenomendir. Bu, daosizmdəki in və yan ideyası ilə səsləşir, həyatdakı bütün ziddiyyətlərin əslində bir-birini tamamladığı və tarazlıq yaratdığı fikrinə möhür vurur.
Albert Kamyu deyirdi ki, həyatın mənasızlığını qəbul edib, buna baxmayaraq öz işimizi sevərək və məqsədli şəkildə etməkdə xoşbəxtlik var. Hirayama da məhz bunu edir. Cəmiyyətin bəlkə də aşağı səviyyəli hesab edə biləcəyi bir işi böyük bir sevgi və diqqətlə yerinə yetirir. Nəticədə, Hirayamanın həyatı bizə xatırladır ki, xoşbəxtlik böyük hadisələrdə deyil, kiçik anlarda, gündəlik rutində, təkrarlanan amma hər dəfə yeni olan təcrübələrdədir. Əsl sənət, bu anların dəyərini bilmək, onları yaşamaq və hətta ən adi görünən işdə belə gözəllik və məna tapmaqdır. Bu, həyatı bir sənət əsərinə çevirmənin, hər günü “əla gün”ə çevirməyin yoludur.